donderdag 16 september 2010

Alle generaties moeten hun duit in het welvaartszakje doen

Dit opiniestuk van Pieter Marechal, voorzitter van Jong CD&V stond vandaag in De Tijd:

De vakbonden betoogden gisteren voor de pensioenen. Hun eisenpakket is niet realistisch en rijmt niet met de redding van de welvaartsstaat. De kosten van de vergrijzing alleen op de jongere generatie afwentelen, is onaanvaardbaar.

‘De pensioenen gaan ons allen aan.’ Om die reden hielden de vakbonden gisteren een manifestatie om hun pensioenstandpunt kracht bij te zetten. Hun eisenpakket is niet min. Het pensioen moet van minimaal 975 euro bruto per maand naar minstens 1.387 euro worden opgetrokken. De vervangingsratio moet minstens 75 procent van het gemiddelde loon bedragen. De pensioenen moeten blijven stijgen, zoals eerder gepland. De pensioen- en de brugpensioenleeftijd mogen niet stijgen en de loopbaan mag niet worden verlengd. Maar is het zo’n goed idee om de vergrijzingskosten exclusief op de jongere generaties af te wentelen?

Eigenlijk komt het eisenpakket van de vakbonden hierop neer: in de pensioensector mag geen enkele besparing worden doorgevoerd en van de huidige 50-plussers mag niet worden gevraagd dat ze langer werken. Realistisch? Neen. We staan niet voor de uitdaging het systeem nog royaler te maken. De noodzakelijke saneringen en hervormingen waar we voor staan, hebben maar één doel: de welvaartsstaat redden. Daarbij zal de jonge generatie grote offers worden gevraagd. Ze zal veel langer en harder moeten werken dan haar ouders, terwijl de economische groei die ze de komende decennia zal produceren, integraal naar het betalen van de vergrijzing zal gaan. De jonge generatie is daartoe bereid, maar wel op één voorwaarde: ook de andere generaties moeten hun duit in het zakje doen. Niemand mag zich onverantwoordelijk voelen. De te leveren inspanningen zijn zo gigantisch, dat ze alleen haalbaar zijn als we ze collectief leveren.

ARMOEDERISICO
Hoe gaan we de welvaartsstaat redden? Gepensioneerde ouderen kunnen hun bijdrage leveren door te aanvaarden dat de pensioenen minder snel zullen stijgen dan gepland. De gemiddelde pensioenen zijn de jongste jaren al verhoogd. De stijging was zelfs sterker dan de welvaart. De Studiecommissie voor de Vergrijzing toonde in juni bovendien nog aan dat, wanneer rekening wordt gehouden met de eigendom van een huis, het risico op armoede voor ouderen slechts 1 procentpunt hoger ligt dan dat voor de hele bevolking. Ouderen met een armoederisico blijken er bovendien vaak minder slecht aan toe dan jongeren met een armoederisico.

De noodzakelijke inhaaloperatie met betrekking tot de pensioenbedragen lijkt dus gemaakt. Er zijn dan ook heel goede argumenten nodig om ons ervan te overtuigen de forse verhogingen die de vakbonden voorstellen, door te voeren. Het geld moet ergens vandaan komen. De extra budgettaire ruimte de komende decennia, de dramatische besparingen, de belastingverhogingen: ze dienen allemaal om de vergrijzing - de huidige pensioenuitkeringen dus - te betalen. Moeten we die inspanningen dan nog eens opvoeren om die bedragen nog eens te verhogen? Of mag er ook (een beetje) geld gaan naar kinderopvang, de economie, mobiliteit, een goed draaiende justitie? We pleiten voor het laatste.

Brugpensioen
Ook van de niet-gepensioneerde, maar toch al een beetje vergrijsde medemens vragen wij een bijdrage aan de redding van de welvaartsstaat. We willen de pensioen- en de brugpensioenleeftijd wel degelijk verhogen. We betreuren dat de vakbonden nog steeds niet erkennen dat het brugpensioensysteem geen sociale verworvenheid is. Door dit systeem worden de kosten van een herstructurering op de maatschappij afgewenteld en belanden oudere werknemers in de structurele werkloosheid. Recente voorbeelden, zoals Carrefour, waar bijna alleen mensen die op brugpensioen konden worden gestuurd, werden ontslagen, tonen dit nog maar eens aan. Brugpensioen onder 58 jaar moet eruit. Dat is gewoon niet langer houdbaar.

CLASH
Ook de verhoging van de pensioenleeftijd kan niet langer zonder debat worden afgewezen. In ieder geval moet de effectieve loopbaanduur toenemen. Waar men vroeger gemiddeld twee derde van zijn leven werkte, is dat nu nog maar de helft. De omvang van de jonge generaties is bovendien systematisch kleiner dan die van de oudere. In die omstandigheden kan elke rechtgeaarde verdediger van de sociale zekerheid niet langer volhouden dat een verlenging van de loopbanen onbespreekbaar is.

Onze oproep om allen samen de welvaartsstaat te redden, is ook nodig om een clash tussen de generaties te voorkomen. Door de vergrijzing, de economische crisis en het gebrek aan maatregelen begin de jaren 2000 staan we voor een potentiële maatschappelijke ontwrichting die de solidariteit tussen de generaties in het gedrang kan brengen. Maar we willen geen strijd tussen de generaties. De jongeren van vandaag zijn ongetwijfeld bereid tot grote offers, maar vragen ook een bijdrage van de ouderen. De elastiek kan niet tot in het oneindige worden uitgerekt. Als alle lasten op onze schouders belanden, dreigen die te breken. En wie gaat de (verhoogde) pensioenen dan betalen?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten